Hersenstimulatie in de sport: de nieuwe doping?

We associëren de term 'doping' meestal met sport, of beter gezegd, met de sterren in de sport. Maar wat is de primeur op het gebied van hersenstimulatie? Wat is deze moderne trend nu precies?

Kunnen de hersenen het volgende doelwit voor doping zijn? Hersenstimulatie technieken kunnen namelijk een nieuwe manier zijn om de spierkracht te verbeteren, vermoeidheid te verminderen en de concentratie in de sport te maximaliseren.

Jaren geleden werd hersenstimulatie beschouwd als vergelijkbaar met medicatie-stimulerende middelen. tegenwoordig heeft de wetenschap in deze sector echter een stap vooruit gezet.

Als we het momenteel over hersendoping hebben, dan hebben we het over elektrische hersenstimulatie. Maar gezien hoe ver het inmiddels is gekomen, zou het op een dag zelfs hersenimplantaten kunnen betekenen.

Wat is hersendoping?

Hersendoping of breindoping is een neuronale stimulatietechniek die:

• De spierkracht kan verhogen
• Vermoeidheid kan verminderen
• De concentratie kan optimaliseren tijdens trainingen en wedstrijden

Geëxtrapoleerd naar de sport, zien veel mensen hersenstimulatie als een positieve techniek die bijvoorbeeld coureurs kan helpen sneller te reageren op het startschot. Daarnaast verbetert hersenstimulatie ook het leervermogen, wat bij veel sporten een cruciale rol speelt.

Maar, is doping mogelijk met hersenstimulatie ?

Het is geen nieuwe vraag. Verschillende wetenschappers, zoals Nick J. Davis, hebben nagedacht over het mogelijke gebruik van transcraniële gelijkstroomstimulatie (tDCS) als dopingmethode in de sport. Deze hersenstimulerende techniek bestaat uit het gebruik van een batterij die verbonden is met cups die zich aan het hoofd van de gebruiker hechten.

Deze vorm van stimulatie bleek het leervermogen te verdubbelen, echter, het had ook negatieve neveneffecten: de stimulatie versterkte alleen het leervermogen van het gebied waar de cups waren aangebracht. Als gevolg van de stimulatie nam het leervermogen van de andere gebieden in de hersenen juist af.

In aanvulling op wat de stimulatie doet, is het ook belangrijk om te overwegen dat het een techniek is die voor velen binnen de middelen vallen. Mensen kunnen online stimulatiekits kopen of zelfs hun eigen stimulatiekits samenstellen. Het spreekt echter voor zich dat het gebruik ervan zonder medisch toezicht zeer gevaarlijk is.

Hersenstimulatie en het gebruik ervan in de sport

Zoals we hierboven al aangaven, transcraniële stimulatie kan een grote voordelen bieden in de sport. De techniek kan corticale stimulatie gebruiken om remming of activering te induceren, afhankelijk van de richting van de stroom (anodisch of kathodisch).

Dit proces beïnvloedt zowel de sympathische en parasympatische activering als de stemming. Ze spelen allemaal een belangrijke rol bij vermoeidheid, één van de belangrijkste factoren in de sport.

Hersenstimulatie tegen vermoeidheid

Vermoeidheid is een multifactoriële variabele, maar traditioneel zijn de studies vooral gericht op perifere componenten, zoals:

• Neuromusculaire
• Metabole
• Respiratoire
• Cardiovasculaire

De laatste jaren hebben echter meer studies hun aandacht gericht op de belangrijke rol die centrale componenten spelen bij het beheersen van vermoeidheid. Nu suggereren sommige van deze studies dat centrale vermoeidheid een belangrijke factor is bij het oefenen tot het punt van uitputting of bij progressieve oefeningen.

Om het belang ervan te begrijpen en te bewijzen, hebben relevante onderzoekers zoals Okano onderzoek gedaan naar centrale vermoeidheid. In die studies verdeelde Okano de onderwerpen in twee groepen.

De eerste groep werd 20 minuten lang gestimuleerd voordat ze aan een duurtraining op een hometrainer begon. Ondertussen deed de tweede groep de training zonder enige vorm van stimulatie.

De resultaten waren ongelooflijk: de groep die hersenstimulatie kreeg, ontwikkelde meer potentieel en hield de training langer vol tot ze de maximale vermoeidheid hadden bereikt. Ze vonden de training zelfs minder veeleisend dan de andere groep.

Conclusies

Tot nu toe hebben de methoden voor hersenstimulatie geen langdurige effecten bereikt die als doping zouden kunnen worden gebruikt. De komende jaren zal er echter ongetwijfeld vooruitgang worden geboekt op dit gebied.

Zal hersendoping een deelnemer aan de Tour de France helpen om als eerste te finishen? Zal het de reflexen van de keepers verbeteren? De sportwereld zal met spanning toekijken hoe de hersenstimulatie zich ontwikkelt en wat het voor de sport betekent.