Het gevaar van overtraining en hoe dit te voorkomen

Overtraining is het gevolg van het té veel trainen op een té hoog niveau. Het lichaam wordt op die manier namelijk gedwongen om een niveau van weerstand te bereiken waar het niet op voorbereid is.
Het gevaar van overtraining en hoe dit te voorkomen

Laatste update: 01 mei, 2019

Het beroemde gezegde ‘more is better’  is niet van toepassing als het om sport gaat. Eén van de meest voorkomende fout die we maken bij het trainen is dat we door het trainen van meer uren en meer dagen per week denken betere en snellere resultaten te krijgen. Niets is minder waar! Blijf lezen om meer te weten te komen over het gevaar van overtraining.

Wat is overtraining?

Voor sporters die enkele uren per dag trainen is overtraining moeilijk te herkennen. Ze dwingen namelijk hun lichaam vaak om verder te reiken dan zou moeten. Het gevolg hiervan is dat ze in een moeilijke situatie belanden.

Naast het minder presteren, kan het ook een verhoging van de hartslag tot gevolg hebben, zelfs als je bent uitgerust. Dit kan een indicatie zijn dat je symptomen van overtraining ontwikkelt.

Wat zijn de gevaren van overtraining?

Hoewel je het misschien niet gelooft, zijn bovengenoemde gevolgen de minste om je zorgen over te maken. Dit komt omdat overtraining veranderingen kan veroorzaken in onze fysieke en emotionele gezondheid die erg moeilijk te verhelpen zijn.

Blessures

Blessures

Wanneer pezen en spieren worden gedwongen om intensievere trainingen uit te voeren dan waarop ze zijn voorbereid of langer dan ze kunnen weerstaan, zullen ze waarschijnlijk pijnlijk worden.

Dit lijkt geen probleem, omdat het met rust en een massage opgelost kan worden. Zoals we al eerder noemden is dit echter het minste wat er kan gebeuren. Deze reactie is slechts een waarschuwing voor wat er nog gaat komen.

  • Scheuren, breuken en zelfs blijvende blessures zijn enkele van de gevaren van overtraining.
  • Ook is het mogelijk om botbreuken op te lopen.

Zoals we eerder vermeldden, is een toename van de hartslag, zelfs in rust, één van de gevaren van overtraining die moeten worden behandeld. Toename van de hartslag kan namelijk zelfs hartritmestoornissen of een hartstilstand veroorzaken.

Gewichtsverlies

Zoals je weet, ontstaan door het trainen een reeks micro-scheurtjes, waardoor de spieren kunnen groeien. Om dit echter te laten gebeuren is het noodzakelijk dat de spieren zich herstellen.

Als je meerdere uren en meerdere dagen achtereen traint, zal dit herstelproces niet plaatsvinden. Uiteindelijk zal het plaatsmaken voor spieratrofie, waardoor je lichaam verzwakt. Je zal dan afvallen zonder spiermassa op te bouwen. Bovendien verlies je je eetlust. 

Chronische vermoeidheid

Chronische vermoeidheid als gevolg van overtraining

Denk niet dat je meer weerstand zult hebben als je meer traint. Het tegendeel is namelijk waar, omdat overtraining tot een zodanige uitputting kan leiden dat het chronische vermoeidheid wordt. Dit kan slapeloosheid veroorzaken. Deze slapeloosheid kan je intellectuele capaciteit, behendigheid en coördinatie verminderen.

Zoals je ziet heeft overtraining een domino-effect met mogelijk ernstige gevolgen die je werkprestaties, je relaties en je gezinsleven kunnen beïnvloeden.

Hoe kun je trainen zonder het gevaar te lopen op overtraining?

Als je denkt dat je teveel tijd op de sportschool doorbrengt, is het tijd om je gewoontes te veranderen. Hier volgen een aantal tips:

  • Slaap minstens 8 uur per dag.
  • Rust minstens 2 dagen per week. Neem in het weekend vrij van het werk, maar ook van de sportschool. Maak je geen zorgen, want waarvoor je getraind hebt gedurende de week zal niet verloren gaan in een weekend. Integendeel, je zult juist sterker worden, want rusten is net zo belangrijk als trainen.
  • Neem vakantie. Ja, je moet ook een maand per jaar vakantie nemen van sporten.
  • Drink veel water. Hydratatie is essentieel voor het goed functioneren van ons lichaam.
  • Eet gezond. We hebben het niet over diëten, maar we raden je aan om maaltijden met transvetten en ultrabewerkte voedingsmiddelen te vermijden. Kies groenten en vers voedsel die je energie en daarnaast een gezond gevoel geven.

Overtraining moet niet licht worden opgevat, omdat anorexia, een hartstilstand en chronische vermoeidheid ernstige problemen zijn. We moeten ons daarvan bewust zijn, omdat dit de meest schadelijke gevolgen zijn van overtraining.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Bell L, Ruddock A, Maden-Wilkinson T, Hembrough D, Rogerson D. “Is It Overtraining or Just Work Ethic?”: Coaches’ Perceptions of Overtraining in High-Performance Strength Sports. Sports (Basel). 2021 Jun 7;9(6):85.
  • Cheng AJ, Jude B, Lanner JT. Intramuscular mechanisms of overtraining. Redox Biol. 2020 Aug;35:101480.
  • Halson SL, Jeukendrup AE. Does overtraining exist? An analysis of overreaching and overtraining research. Sports Med. 2004;34(14):967-81.
  • Kreher JB. Diagnosis and prevention of overtraining syndrome: an opinion on education strategies. Open Access J Sports Med. 2016 Sep 8;7:115-22.
  • Kreher JB, Schwartz JB. Overtraining syndrome: a practical guide. Sports Health. 2012 Mar;4(2):128-38.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.