Duygusal Duyarlılık

İnsanların tanımlayıcı bir özelliği varsa bu, sürekli değişimdir. İster büyük ister küçük dalgalar halinde gelsinler, bir şekilde sürekli değişiyoruz. Duygusal duyarlılık da değişen başka bir faktördür.

Duygusal duyarlılık; empati, hassasiyet veya nefret ve kıskançlık gibi duygular aracılığıyla hissetmektir. Biyolojiye göre duyarlılık, iç ve dış uyaran algılarının etkisidir.

Bu bakımdan farklı uyarıcılar, farklı duyguları harekete geçirebilir. O halde duygular, belirli bir şekilde hissetmemizi sağlar. Akıl, bizim oluşumumuzda güçlü bir oyuncudur; öyleyse gelin, yakından bir göz atalım.

Duyarlılık ve aşırı duyarlılık arasındaki fark

Duygusal duyarlılığı iyi olan bir kişinin özel bir yeteneğe sahip olduğunun altını çizmek istiyoruz. Güçlü bir film izlerken veya duygusal bir roman okurken kendinizi diğerleriyle özdeşleştirmek, akıl sağlığınız açısından büyük yararları olabilir.

Ancak aşırı duyarlılık, insanları yanlış kararlara ve gerçeklikle çok az ilgisi olan algılara yol açabilir.

Örnek verecek olursak; aşırı duyarlı olan bir insan, bir bakışı bir meydan okuma olarak değerlendirebilir; ancak gerçekte o karşısındaki insanın zayıf bir görüşü olabilir ve bu yüzden daha iyi görmek için gözlerini kısması gerekebilir. Aşırı duyarlı olan insanlar, sonuca varmadan önce, kendi kendine ve koşullara bağlı bir kontrolden büyük ölçüde yararlanabilir.

Duygusal duyarlılığımız hiç değişir mi?

Kesinlikle. Gerçeklik algımız ve sebep olan duygularımız kolaylıkla değişebilir. Bir psikiyatristin ofisine uğramak, yeni bir işe başlamak veya yeni bir şehre taşınmak gibi, her bir yeni deneyimle değişebilir.

Bu konu hakkında bilim ne diyor?

Portekiz’de bulunan Aveiro Üniversitesi’nde yürütülen çalışmalara bakacak olursak; duygusal duyarlılık üzerinde yapılan testleri sınıflandırmak o kadar karışıktı ki henüz net bir sonuç yok.

İnsan zihnini bütünüyle anlamak inanılmaz derecede zor olduğu için bu konuya dikkatlice yaklaşmak zorundayız. Çalışma, şunlar gibi birçok faktörü test etti:

• İrade gücü: bir kişinin kendi duygularını kontrol edebilme yeteneği.
• Yaşam memnuniyeti: çeşitli durumlarda mutlu olabilme yeteneği.
• Bir kişinin kendi duygularını anlaması: doğuştan gelen mantık ve muhakemeye dayanır.
• Diğerlerinin duygularını anlaması: dış uyarıcıları anlamaya odaklanır.
• Duygusal duyarlılık: çalışmadaki ana faktör.
• Empati: diğerlerinin durumlarına ve hislerine duygusal katılım.

Duygusal duyarlılık ile ilgili sonuçlar ve tartışma

Bu psikolojik çalışmadan öğrenilecek henüz çok bir şey olmamasına rağmen araştırmacılar bazı önemli sonuçlara ulaştılar. İlk olarak, test edilen faktörlerin hepsi birbiriyle bağlantılıdır. Nitekim irade gücü düzeyi yüksek olan bir denek, aynı zamanda yüksek düzeyde yaşam memnuniyeti göstermiştir.

Spektrumun diğer bir tarafına bakılırsa; başkalarının duygularını tam olarak algılamayan bir denek, kendi duygularını anlamakta da sorun yaşıyordu. O halde bizim sorumuz da şu: Tüm zihinsel süreçlerinde mantık ve akıl kullanan insanlar, duygusal tepkilerini tam olarak kontrol ediyor mu? Öyle olduğunu düşünüyoruz.

En önemlisi duygusal eğitim

İnsanlar, birçok dış hususa karşı oldukça hassas olabilir. Bu hususlarla sakin bir şekilde yüzleşip, işleri mantıklı bir şekilde ele alabildikleri zaman zor bir durumda yollarını bulmakta zorluk çekmeyecekler. İrade gücü ve özyönetim, istikrarlı bir yaşam sürmek için ana faktörlerdir.

Akla karşı duygu

Her sürecin bir dereceye kadar güçlü yanları olduğunu unutmayın. Kontrollü bir duygusal duyarlılık, hayatı bütünüyle anlamak için harika bir yoldur.

Bununla birlikte, herhangi bir muhakeme izi olmadan duyguların bir durumu tamamen kontrol etmesine izin vermek, geri dönüşü olmayan büyük hatalara yol açabilir.

Duygusal duyarlılık: kabulleniş yardımcı olur

Hiç kimse zorluklarla tek başına yüzleşmek zorunda değildir. Meditasyon veya dövüş sanatları gibi farklı spor dalları, boş zamanımız ve sağlık kaynaklarımız var. Bu aktiviteler, etik kurallarımızı şekillendirebilir ve farklı davranmamız konusunda esin kaynağımız olabilir. Dayanışma, bu sürecin temelidir ve bizler, kişisel gelişimimiz için var olan imkanların avantajlarından faydalanmalıyız.

Psikolojik yardım, bir diğer alternatiftir. Psikologlar, gerekli olduğunda sorunlarımızla yüzleşmemiz konusunda bize rehberlik edebilir. Toparlayacak olursak; sorunların üstesinden gelebilmek için insanın kendisini kontrol etmesinin veya sorunları çözümlemesinin, bir birey olarak büyümenin başka bir yolu olduğunu da ayrıca belirtmek isteriz.