Egzersiz Stres Testi: Ne İçin?

Daha önce hiç egzersiz stres testi yaptırdınız mı? Sporcular ve hatta sıradan insanlar bu tıbbi kontrol testine sık sık girmelidir.

Egzersiz stres testi, sporcular için ortak bir muayenedir. Ancak doktorlar bu testi kardiyorespiratuar problemleri olan kişilerde de yapmaktadır. Bu makalede size egzersiz stres testini ve bu testi ne zaman yaptırmanız gerektiğini anlatacağız.

Egzersiz Stres Testi Nedir?

Doktorlar, bir hastanın anjina pektoris gibi koroner kalp hastalığından muzdarip olup olmadığını belirlemek için egzersiz stres testini kullanır. Test, egzersiz sırasında veya fiziksel efor sarf ederken hastanın kalp atış hızını analiz eder.

Egzersiz stres testinin diğer isimleri egzersiz tolerans testi, egzersiz elektrokardiyogramı (EKG) , stres testi ve koşu bandı testidir. Bu tıbbi kontrol, vücudun en önemli kasının durumu hakkında bilgi verir.

Stres testinin temel amacı, herhangi bir belirti göstermeyen kalp rahatsızlıklarını ortaya çıkartmak ve tespit etmektir. Bu test; kalbimiz dinlenirken fark edilmesi imkansız olan, ancak egzersiz yaptığımızda ortaya çıkan hastalıkları belirlemekte oldukça faydalıdır.

Örneğin, bir kişi bir tür kalp rahatsızlığından muzdaripse, arterlerin tıkanması, yüksek hızda koşma veya pedal çevirme gibi belirli hareketleri yapmasına izin vermez.

Egzersiz stres testi fiziksel dayanıklılığımızı ölçmez, bunun yerine egzersiz sırasında kalp atış hızımıza ve kan basıncımıza odaklanır. Hastalıkları teşhis eder ve doktorların tedavi yöntemleri sunmasını sağlar.

İnsanlar Neden Egzersiz Stres Testi Yaptırmalı?

Egzersiz EKG’si yaptırmanın ana nedenleri şunlardır:

• Kalbin fiziksel efora tepkisini izlemek.
• Kalp atış hızını belirlemek ve kalbin düzenli olarak atıp atmadığını öğrenmek.
• Esas olarak ailesinde kalp sorunları olan kişilerde anormallikleri ve kalp hastalıklarını tespit ederek ortadan kaldırmak
• Aritmileri ve koroner hastalıkları teşhis etmek.
• Sporcular (hem profesyoneller hem de amatörler) için yoğun bir egzersiz rutinini onaylamak.
• Herhangi bir kalp rahatsızlığı için tedavi seçiminde rehberlik etmek.

Egzersiz Stres Testi Nasıl Yapılır?

Egzersiz EKG’si veya koşu bandı testi sırasında, hasta yorgunluk eşiğine veya maksimum direnç düzeyine ulaşarak dayanabildiği kadar fiziksel efor sarf etmelidir.

Testin doğru sonuç vermesi için, hastanın egzersiz yapmaya uygun giysiler, ayakkabılar giymesi ve testten önceki üç saat boyunca ağır bir yemek yememesi gerekir. Ancak testi aç karnına yaptırmak da iyi bir fikir değildir. Hastalar ayrıca alkollü içecek, kahve içmekten ve testten önceki 12 saat içinde şiddetli egzersiz yapmaktan kaçınmalıdır.

Test başlamadan önce, doktor hastanın göğsüne elektrot olarak bilinen düz yamalar yapıştırır. Bu elektrotlar, hastanın kalp atışlarını ölçer. Bazı yerlerde, doktorlar hastanın bileklerine de elektrotlar takar. Hasta testler sırasında herhangi bir anda baş dönmesi, mide bulantısı, göğüs ağrısı, soğuk terleme ve nefes darlığı çekiyorsa bunu derhal uzmana bildirmelidir.

Test Prosedürü

Testi gerçekleştirmek için hasta bir koşu bandı veya statik bisiklet kullanır ve yavaş bir hızda başlar. Yüksek hızda pedal çevirene veya koşana kadar (kullanılan makineye bağlı olarak) hızını kademeli olarak arttırır.

Egzersizin yoğunluğu her üç dakikada bir artar. Bu otomatik bir özelliktir. Sonuç olarak, kalp daha hızlı atmaya başlar ve doktor hastanın kan basıncını izleyebilir. Hasta efora dayanamazsa, egzersizin yoğunluğu azaltılır ve doktor iyileşme aşamasına (hafif egzersiz aşamasına) geçer.

Bu olmazsa, egzersiz stres testi yaklaşık 60 dakikada tamamlanır. Bu, hastanın tam bir saat boyunca maksimum hızda egzersiz yapması gerektiği anlamına gelmez; bu sadece tüm seansın 60 dakika sürdüğü anlamına gelir.

Testin sonunda hasta birkaç dakikalığına “gevşeme aşamasına” girer. Bu aşama, kalp atış hızını ve nefes almayı normale döndürmeyi sağlar. Egzersiz stres testinden sonra hasta herhangi bir kontrendikasyon olmaksızın normal aktivitelerine  geri dönebilir.

Test sonuçları normal olabilir. (Test tamamlanmıştır, hastanın kalp atış hızı sınırı aşmamıştır ve kalp ritmi yeterlidir) veya anormal (test tamamlanmamıştır, aritmiler tanımlanmıştır veya hastada kardiyorespiratuar aşırı efor görülmüştür).

Egzersiz stres testi yaptırmak için profesyonel bir sporcu olmanıza gerek yok. Herkes kalbinin durumunu öğrenmek için en az bir kez bu testi yaptırmalıdır.