Solunum Fizyoterapisi: Teknikleri ve Faydaları

Solunum fizyoterapisi bizlere daha iyi ve daha verimli nefes almamız konusunda yardımcı olan çeşitli teknikler sunar. Bugünkü yazımızda bu teknikler hakkında daha fazla şey öğrenebilirsiniz.

Fizyoterapinin kapsamı çoğu insanın farkında olmadığı bir şey olsa da, gerçek şu ki, fizyoterapi vücudun ağrılı bölgelerine masaj yapmaktan çok daha fazlasıdır. Bunun açık bir örneği solunum fizyoterapisi denen pratiktir ve size aşağıdaki yazımızda bu konudaki her şeyi anlatacağız.

Solunum Fizyoterapisi Nedir?

Solunum fizyoterapisi belirli bir dizi tekniği kapsar. Bu tekniklerin amaçları, solunum organı ve onu etkileyen yapılar ile ilgili sorunları önlemek, stabilize etmek ya da tedavi etmektir.

Dolayısıyla, solunum fizyoterapisinin üstesinden geldiği ana sorunlar akciğerler ve solunum kaslarıdır – inhalasyona yardımcı olanlar ve ekshalasyona yardımcı olanlar.

Fizyoloji Hakkında Bazı Şeyler

Solunum kasları arasında en önemlisi torasik diyaframdır. Bu kas, kostal sınırda başlar ve kaburgalara girer, ve bir çeşit paraşüt şekline sahiptir. Kasıldığında, genişleyebilmeleri için akciğerlere yer açar. Ve biz bundan bilerek kaçınmadıkça, akciğerlerin negatif basıncı onların hava ile dolmasına neden olur.

Dış interkostal kaslar da bu işleve yardımcı olur. Göğüs boşluğunu genişletmek ve akciğerler için daha fazla yer açmak adına kaburgaları kaldırırlar.

Ekshalasyona gelince; bunun pasif olarak, boş bir durumda gerçekleştiğini belirtmek önemlidir. İnspiratuvar kaslar kasıldıktan sonra orijinal pozisyonlarına geri dönerler. Ve bunu yaparken, akciğerlerin kaplayabileceği alanı azaltırlar.

Akciğerler artık içlerindeki havayı orada tutamazlar, bu hava da pozitif basınç dolayısıyla çıkar. Ancak, ekshalasyonu zorlamak istediğimizde, karın kasları ve iç interkostal kaslar, göğüs boşluğunu kapatmak için üzerine kuvvet uygulayabilir. Bu, örneğin öksürdüğümüzde, kustuğumuzda ya da bağırsak hareketimiz olduğunda ortaya çıkar.

Hedefler ve Teknikler

Artık ilgileneceğimiz yapıları bildiğimize göre, solunum fizyoterapisinin amacını açıklığa kavuşturmak önemlidir. Ana amacı, doğru havalandırma ve hava perfüzyonunu ya da hava emilimini garanti etmektir.

Diğer bir deyişle, yeterince oksijen aldığımızdan ve akciğerlerin onu kanımıza etkili bir şekilde taşıyabildiğinden emin olmamıza yardımcı olur. Aynı zamanda ikincil amacı alveollerin açık ve tıkanıklıklardan arınmış olmasını sağlamak için solunum salgılarını ortadan kaldırmaktır.

Solunum Fizyoterapisi Teknikleri

• Diyafragmatik solunum. İlk adım, nefes almanın düzgün bir şekilde gerçekleştiğinden emin olmak olacaktır. Gördüğümüz gibi, diyafram nefes alma sırasında görev alan ana kastır. Bu nedenle iyi durumda olması gerekir. Bu yüzden nefes aldığımızda göğsümüzü genişletmek yerine karnımızı genişletmeye alışmalıyız.
• Kas eğitimi. Bu nokta, solunum ile ilgili tüm kaslara atıfta bulunur. Mümkün olduğu kadar oksijen almak ve beş saniye boyunca tutmak, ve ardından yavaşça serbest bırakmak gibi egzersizler vücudumuzun gelecekteki ihtiyaçlara hazırlanmasına yardımcı olur. Koşuya çıkmak ya da yoğun egzersiz seansları yapmak da solunum kaslarımızın çalışmasına yardımcı olur. Bunun nedeni, bu aktivitelerin bu kasları çalışmaya zorlamalarıdır.

• Deklinasyon. Burada fizyoterapist, yerçekimini bir yardımcı olarak kullanarak solunum salgılarını teşvik etmeye çalışır. Uzman sizi eğimli bir düzlemde en etkili pozisyonlara yerleştirecektir. Vücudunuzun farklı bölgelerinin altına yastıklar alarak yüzüstü, sırt üstü ya da yanınıza yatmanız gerekebilir. Amaç, siz doğru nefes alırken mukusun akciğerlerden çıkmasıdır.
• Perküsyon. Solunum salgılarının nerede olduğunu bilen fizyoterapist, yukarıda bahsettiklerimiz arasından en iyi pozisyonu seçecektir. Ardından, göğüs boşluğunuza kraniyal yönde hafifçe vuracaktır. Yine, bu tekniğin amacı da solunum salgılarının atılmasını teşvik etmektir.

Son Düşünceler

Özetlemek gerekirse, bunlar nefes almayı eğitmek ve kanın uygun oksidasyonunu elde etmek için temel teknikler olacaktır. Bununla birlikte, hastalar daha karmaşık bir sorundan muzdarip olduğunda, bir fizyoterapistin hastanın solunumunu iyileştiremediği zamanlar da olabilir.

Bu durumlarda, hastalar daha invaziv tıbbi teknikleri tercih etmelidir. Örneğin, salgıların vakumlanması ya da bronkoalveolar lavaj. Bu seçenekler, tıbbi bir sevk ve sıkı bir profesyonel denetim gerektirir.