Elektrokardiyogram Sporcularda Neleri Tespit Edebilir?

Bir sporcu üzerinde uygulanan elektrokardiyogram, sporcuda görülen ve araştırılması gereken bir belirti sonucu ya da antrenmana başlamadan önce ilk taramayı yapmak adına yapılır. Uygulama sonrasında sporcuda neler bulunabileceğini bu makalede açıklıyoruz.

Bir sporcuya uygulanan elektrokardiyogram, özellikle bir spor pratiğine başlamak için ilk tıbbi muayeneler söz konusu olduğunda, tıp alanında bir tartışma konusudur. Fakat torasik semptomlar karşısındaki performansı hakkında tartışma yoktur.

Bir sporcunun aktiviteyi yapıp yapamayacağını değerlendirmesi için bir elektrokardiyogram istenmesi çok yaygın olduğu için durumda böyle bir negatiflik olmadığı varsayılabilir. Bununla birlikte, tüm tıbbi kuruluşlar yaygın kullanımı konusunda aynı fikirde değildir.

Fikir ayrılığına neden olan temel konulardan biri maliyeti ve sağladığı faydalar. Yani, ciddi problemleri tespit etmede böyle bir tedavinin, herkes için yapılan ekonomik harcamaya kıyasla sağladığı gerçek faydası hakkında şüpheler var.

Sporcular için elektrokardiyogramın yanı sıra ekokardiyogram ya da ergometri gibi diğer çalışmalar da dâhil edildiğinde tartışma daha da büyük bir hal alır. Bazıları bir spor için ilk muayenenin fiziksel muayene ve ayrıntılı muayene ile sınırlı olması gerektiğini önermektedir. Bu kontrollerden sonra kardiyolojik şüpheler ortaya çıkarsa, bir elektrokardiyogram yapılmalıdır.

Her durumda, tamamlayıcı yöntemin sahip olduğu büyük önem göz önüne alındığında, bu makalede bunun önem düzeyinin ne olduğunu ve bir sporcuda ne tespit edebileceğini yorumlayacağız. Asıl endişe ani ölüm olduğu için oradan başlayacağız.

Genç sporcular ve ani ölüm

Medyada aniden ölen bir sporcu hakkında bir haber ortaya çıktığında, bu olayın sıklığı yüksek gibi görünür. Gerçek şu ki sporcularda ani ölümlerin sık olduğu düşüncesi yanlıştır; sporcularda nüfusun geri kalanından daha fazla ani ölüm olmaz.

Ani ölüm, herhangi bir hastalık olmaksızın kalbin aniden durması olarak anlaşılmaktadır. Ani ölüm, görünüşte sağlıklı bireylerde ve neredeyse hiç semptom görülmeden ve daha önceden herhangi bir uyarıcı olay yaşanmadan gerçekleşen kalp durmasıdır.

Bir sporcu üzerinde elektrokardiyogram uygulanması, erken dönemde olası koroner komplikasyonları tanımlamak amacıyla yapılır. Sorun şu ki, genç insanlarda bu riski uyarabilen bir elektrokardiyogram teşhisi koyabilmek çok zordur.

Doğuştan kalp hastalığı varsa, elektrokardiyogramın bunu tespit etmesi çok muhtemeldir. Ancak böyle bir rahatsızlık yoksa ve risk açık değilse, test onu ortaya çıkarmaz.

Elektrokardiyogramı yapan doktorun ayrıntılı bir fizik muayene ve kapsamlı bir muayene yapması önemlidir. Tamamlayıcı testler, riskin var olup olmadığını belirlemek için diğer verilerle birleştirilmelidir.

Sporcuların elektrokardiyogramında en sık görülen bulgular

Sporcularda elektrokardiyogramlar yapıldığında, çalışma düzeninden kaynaklı olan ve oldukça yaygın olan bulgular vardır. Bu bulguların normal olup olmadığı daha sonra tartışılacaktır, ancak daha çok  olma eğilimindedir.

Sinüs bradikardisi, özellikle aerobik antrenman olmak üzere sürekli antrenman yapan sporcular arasında yaygındır. Yaş ortalamasının altında bir kalp atışı frekansından oluşur.

Eğitimli bir sporcunun kalbi endişe duymadan dakikada 40 vuruşta çalışır, genel nüfusta bu sayı dakikada 60 ila 90 atım arasındadır. Bu, daha az çaba ile yeterince pompalayabilen kalp kasının artan verimliliğini gösterir.

Spor elektrokardiyogramlarında bir başka yaygın bulgu da repolarizasyondur. Repolarizasyon, kalp kasının bir kasılmadan sonra gevşemesidir. Sporcuların neredeyse yarısı o noktada normalden farklı vuruşlar gösterir.

Peki o zaman bu durumda normal olan ne?

Diğerlerine göre çoğu EKG’den farklı çıkan bir EKG’nin hastalıkla eşanlamlı olmadığını anlamak önemlidir. Çeşitli spor hekimliği kuruluşları, kişi egzersiz yapıyorsa yani bir başka deyişle eğitimliyse normal kabul edilebilecek bir dizi bulguyu listelemiştir. Onların arasında bulunan maddelerden bazıları aşağıdakilerdir:

• Sinüs bradikardisi: yukarıda açıklandığı gibi bu dakikada 60 atışın altında bir kalp atış hızıdır.
• Gençlerde negatif T dalgası: elektrokardiyogramın T dalgası genellikle pozitiftir (yukarı doğru). 16 yaşın altındaki sporcularda, negatif olabilir fakat bu bir problem olduğuna işaret değildir yani normaldir.
• Sinüs aritmi – nefes alma ile ilişkili kalp hızında ani değişiklikler.
• Birinci derece atriyoventriküler blok

Bir sporcu için elektrokardiyogram zorunludur

Yararlılığı hakkındaki bilimsel tartışmaların ötesinde, sporcular üzerinde bir elektrokardiyogramın yapılması yasal bir gereklilik haline gelmiştir. Birçok ülke için yarışmalara ve hatta spor salonlarına kaydolmak zorunludur. Bu nedenle tıp uzmanları, bu tamamlayıcı yöntemin yorumlanması ve okunması konusunda eğitilmelidirler.