Çapraz Bağ Yırtılması Tedavisi

Çapraz bağ yırtılması, pek çok sporcunun başına gelen ve aylarca spordan uzak kalmasına sebep olabilen bir durumdur. Her ne kadar bu durumun oluşmasını önlemek önemli olsa da tedavisi hakkında da bilgi sahibi olmak da çok önemlidir.

Diz, hareket ve denge sağlayan birbirine bağlı pek çok yapıdan oluşan karmaşık bir eklemdir. Bağlar, eklemin doğru hareket etmesini ve dengede kalmasını sağlayan yapılardır. Dizdeki bağlarda meydana gelen bir sakatlanma çok ciddi olabilir. Çapraz bağ yırtılması ise bu sakatlıklar arasında en yaygın olarak karşılaşılan türdür. Bu yüzden, bugünkü yazımızda çapraz bağ yırtılması ve tedavi türlerinden bahsedeceğiz.

Çapraz bağ yırtılması nedir?

Ön çapraz bağ (ÖÇB), iki orta ve bir arka bağ ile dizdeki dört bağ dokudan biridir. Ön çapraz bağ, kaval kemiğinin uyluk kemiğine göre yerinden çıkmamasını sağladığı için önemli bir bağdır. Her ne kadar farklı çapraz bağlar bulunsa da ön çapraz bağ yırtılması, daha sık karşılaşılan bir durumdur.

Ön çapraz bağ yırtılması genellikle spor yaparken meydana gelir. Bu durum genellikle futbol, basketbol, hokey ve kayak yaparken olur. Örneğin kayak yaparken bir yarışta fren yaparken ya da yön değiştirirken olması muhtemeldir. Bu gibi durumlarda bağ fazla gerilir ve bunun sonucu olarak da yırtılır.

Pek çok durumda çapraz bağ yırtılması gerçekleşirken aynı zamanda yan bağ ve menisküs yırtığı da meydana gelir. Bu üç sakatlanma olduğunda buna diz üçlemesi de denmektedir.

Çapraz bağ yırtılması tedavisi

Önlemek

Bu sakatlık, sporcular arasında çok sık görülen bir sakatlanma olduğu için aslında bu konuda yapılması gereken en önemli şey bunun olmasını önlemektir. Bu durumu önlemenin en iyi yolu, spor yapmadan önce doğru şekilde ısınmak ve haftada birkaç kez esneklik egzersizi yapmaktır. Ayrıca, spor yaptıktan sonra vücudunuzun yeterince dinlenmesini sağlamak da çok önemlidir.

Buna ek olarak, vücudunuzu tanımanız ve fiziksel sınırlarınızı bilmeniz de çok önemlidir. Çünkü vücudunuzun sağlığından sorumlu olan sizsiniz.

Genel tedavi

Sakatlanma meydana geldiğinde vakaların çoğunda olduğu üzere düzeltici bir tedavi yani ameliyat tedavisi olana kadar hastanın belli önlemler alması gereklidir. Çapraz bağ yırtılması başınıza geldiğinde ameliyat olana kadar iyi dinlenmeli ve dizinizi olabildiğinde hareket ettirmemelisiniz. Çünkü hareket etmek, yırtılmayı artırabilir ve tedavi sürecinin daha uzamasına sebep olabilir.

Bu esnada bir bandaj kullanmanız ve enflamasyonu önlemek için buz uygulamanız önerilir. Eğer ağrınız çok fazla ise anti-enflamatuvar ilaçlar kullanmanız da gerekebilir. Ağrıyan bacağınıza ağırlık yüklenmemesi için yürürken değnek kullanmanız da iyi olacaktır.

Konservatif tedavi

Konservatif tedavi, kas ve eklemleri güçlendirme tekniklerini içerir. Bu yöntem, bir kaza sonucu bağ yırtılması yaşayan ve genellikle fiziksel olarak aktif olmayan insanlar için uygulanır.

Bu gibi durumlarda, iyileşme süresi daha uzundur ve dizdeki eklemin hareket becerisini olabildiğince geri kazanması amaçlanan bir tedavi uygulanır. Fakat hastanın dizi hiçbir zaman tam anlamıyla eski haline dönmeyebilir. Bu yüzden, aktif olmaya devam etmek isteyen ve genç olan sporcularda ameliyat tedavisi daha uygun olacaktır.

Ameliyat tedavisi

Eğer bir sporcu, rekabetçi bir şekilde tekrar spor yapmaya devam etmek istiyorsa en iyi çözüm ameliyat tedavisi olacaktır. Ayrıca, diz üçlemesi olarak bilinen başka bağ dokuların ve menisküs yırtılması gibi dizinin başka bölümleri sakatlanan hastalar için de ameliyat önerilmektedir.

Operasyon, açık ameliyat ya da artroskopi olarak uygulanabilir. Artroskopi, eklem üzerine açılacak küçük bir insizyon yoluyla sokulan bir endoskop ile gerçekleştirilen minimal invazif cerrahi prosedürdür. Cerrah, yırtılan bağı, bir donör kadavradan alınan başka bir doku ile tedavi eder. Ayrıca, sakatlanan bölge kişinin kendisinden alınan bir doku ile de onarılabilir.

Artroskopi, açık ameliyattan daha az invasif bir yöntem olduğu için hasta, ameliyat sonrası daha az enflamasyon ve ağrı hisseder. Benzer şekilde, hastanede kalma ve iyileşme süresi de artroskopide daha kısa olur. Bunun yanı sıra, artroskopi yapmanın zor olduğu ve açık ameliyatın gerekli görüldüğü vakalar da olabilir.

Sonuç olarak, çapraz bağ yırtılmasını tedavi etmenin farklı yolları mevcuttur. Bu gayet ciddi bir durumdur ve bu yüzden doğru iyileşme için doktorunuzun yönlendirmelerini uygulamanız son derece önemlidir.