Sporda Beyin Stimülasyonu Yeni Çeşit Bir Doping Mi?

Doping kelimesini duyduğumuzda aklımıza genelde spor ve bazı spor başarıları gelir. Peki ya beyin dopingi nasıl olur? 21. Yüzyılın bu yeni trendi nedir?

Beyin, dopingin sıradaki durağı olabilir mi? Beyin stimülasyonu teknikleri, kas gücünü artırmak, yorgunluğu azaltmak ve spor pratiği sırasında konsantrasyonu artırmak için yeni bir yol olabilir.

Yıllar önce, bu tarz beyin dopingleri, bazı uyarıcı ilaçların tüketimi ile daha fazla tanınır hale geldi. Ancak, bilim bugün bir adım daha ileri gitti.

Günümüzde, beyin dopinginden bahsederken aslında elektriksel beyin stimülasyonuna atıfta bulunuyoruz. Mevcut bilimsel gelişmeler göz önüne alındığında, gelecekte beyin nakline bile yol açabilir.

Beyin dopingi hakkında ne biliyoruz?

Beyin dopingi, kas gücünü artıran, yorgunluğu azaltan, antrenman veya şampiyonalar sırasında konsantrasyonu artıran bir dizi nöronal stimülasyon tekniğinden oluşur.

Örneğin bir sprint yarışının başlangıcında daha hızlı tepki vermenin iyi bir yolu olarak görülebilir. Aynı zamanda, beyin stimülasyonu, bazı sporlarda çok önemli olan öğrenme yeteneklerini geliştirir.

Doping için beyin stimülasyonunu kullanmak mümkün mü?

Bu yeni bir soru değil. Nick J. Davis gibi farklı bilim adamları, spor doping yöntemi olarak transkraniyal elektriksel stimülasyon (tDCS) kullanımını önerdi. Bu teknik, kafaya yerleştirilen ve vantuzlara bağlı bir bataryadan oluşur.

Bu tarz bir beyin dopinginin hastanın öğrenme kapasitesini iki katına çıkardığı gösterilmiştir, ancak bazı yan etkileri vardır; sadece o anda uyarılan beyin bölgesinde öğrenmeyi arttırır. Bunun sonucunda, diğer beyin bölgelerinin öğrenme kapasiteleri azalır.

Tdcs’nin çok makul bir değeri vardır. İnternetten bir kit satın alabilir veya bunlardan birini kendiniz yapmayı öğrenebilirsiniz. Tabii ki, bir profesyonelin gözetimi olmadan kullanımı tavsiye edilmez.

Beyin stimülasyonu ve sporda kullanımı

Yukarıda belirtildiği gibi, transkraniyal stimülasyon da spor dünyasında büyük faydalar sağlayabilir. Bu teknik, kortikal uyarılabilirliği modüle edebilir ve böylece akımın yönüne (anodal veya katodal) bağlı olarak inhibisyon veya aktivasyonu sağlayabilir.

Bu süreç artan sempatik veya parasempatik aktivasyonu ve ruh halini etkiler. Bu bahsi geçen şeyler, spor dünyasındaki en önemli faktörlerden biri olan yorgunluk için büyük önem taşımaktadır.

Yorgunluk üzerinde oynadığı rol

Yorgunluk çok faktörlü bir değişkendir, ancak geleneksel olarak sadece periferik bileşenlerine (nöromüsküler, metabolik, solunum, kardiyovasküler, vb.) odaklanarak araştırılmıştır.

Bununla birlikte, son yıllarda, merkezi bileşenlerin yorgunluğa karşı mücadelede oynadığı ana rol giderek daha fazla vurgulanmaktadır. Bu nedenle, efor testlerinde yapılan egzersizlerde, merkezi yorgunluğun performansın ana belirleyicilerinden biri olacağı öne sürülmüştür.

Bunu incelemek için Okano gibi önemli araştırmacılar konuyla ilgili çalışmalar yaptılar. Çalışmalarından birinde, bu araştırmacı grubu ikiye böler.

Birinci grup, egzersiz bisikletinde dayanıklılık testi yapmadan önce 20 dakika boyunca beyin stimülasyonu alır. İkinci grup ise stimülasyonu almadan aynı testi gerçekleştirdi.

Sonuçlar oldukça aydınlatıcıydı. Stimülasyon alan grup daha yüksek bir potansiyel geliştirebildi ve maksimum yorgunluğa kadar efora daha uzun süre dayandı. Algılanan efor bile bu grup için daha düşüktü.

Sonuçlar

Şu an için, bu yöntemler yeni bir doping yöntemi haline gelecek kadar kalıcı etkilere ulaşmamıştır. Ancak önümüzdeki yıllarda önemli gelişmeler olacak.

Acaba beyin dopingi Tour de France’ın gelecekteki kazananına yardımcı olacak mı? Bir kalecinin reflekslerini geliştirecek mi? Spor dünyası, beyin stimülasyonu ve sporla ilgili her şeyin nasıl geliştiğini görmek için bekliyor olacak.