Propriyosepsiyon: Nedir ve Neden Önemlidir?
“Propriyosepsiyon” terimi çok yaygın değildir. Bununla birlikte, sporcu olsak da olmasak da, günlük hayatımızın çok önemli bir parçasıdır. Bir kas-iskelet sistemi yaralanmasından iyileşiyorsanız, üzerinde çalıştığınız özel egzersizleriniz bile olabilir.
Propriyosepsiyon Nedir?
Propriosepsiyon, vücudunuzun her zaman hangi pozisyonda olduğunu bilmenizi sağlayan duyudur. Bu bilgiyi bu yapılar beyne gönderir:
- Kapsüloligamentöz propriyoseptörler: bunlar eklem kapsülleri ve tendonlarda bulunur. Beyne eklemlerin hangi pozisyonda olduğunu söylerler.
- Vestibüler propriyoseptörler: İç kulakta bulunurlar. Başınızın her anda hangi pozisyonda olduğunu bilmenizi sağlarlar.
- Nöromüsküler iğler: kasların içinde bulunur, size kasların hafifçe gerildiğini bildirirler. Ayrıca, sizi ani ve sert esnemelerden korudukları için de önemlidirler. Kendilerini korumak için kas liflerinin kasılmasını sağlarlar.
- Golgi tendon organları: tendonlarda ve miyotendinöz kavşakta bulunur. Burada, çok fazla gerginlik olduğunda kaslar gevşer.
Bu nedenle propriosepsiyon, dengeli kalmanıza yardımcı olur. Ayrıca spor yaparken yaralanmaları önlemenize de yardımcı olur.
Neden Bunun Üzerinde Çalışmalısınız
Propriyosepsiyon, eğitebileceğiniz, geliştirebileceğiniz ve iyileştirebileceğiniz bir şeydir. Üzerinde çalışmak iyidir çünkü böylece vücudunuz daha iyi çalışabilir. Bunun üzerinde ne kadar çok çalışırsanız, dengeniz o kadar iyi olur. Böylece vücudunuz yaralanmaları daha iyi önleyebilecektir.
Örneğin, dağlarda yürüyüş yapabilir ve farkında olmadan bir taşa basabilirsiniz. Hareketsiz bir kişi muhtemelen ayak bileğini büker ve burkulma yaşama şansı da yüksektir. Bununla birlikte, bir atlet ya da propriyosepsiyon üzerinde çalışan biri tökezleyecektir ancak tepki verecek ve dengesini düzeltecektir.
Aslında, bunun nedeni egzersiz yapmayan kişilerin yaralanmaları önlemek için her zaman gerekli becerilere sahip olmamasıdır. Vücutlarının bilgiyi iletme hızı yeterince hızlı değildir. Bu nedenle, vücut bağları etkilemeden ve yaralanmadan önce bileğin konumunu sabitleyemez.
Bu sanki kaslarınızı çalıştırmamışsınız gibidir. Hepimiz daha güçlü insanların daha ağır nesneleri kaldırabileceğini biliyoruz. Propriyosepsiyonda da durum aynıdır: eğitimli insanlar, eğitimi olmayan kişilere göre daha yüksek bir tepki hızına sahiptir.
Yaralanmaları önlemek önemli olduğundan, eğer bir sporcuysanız, propriyosepsiyon üzerinde çalışmak çok önemlidir. Ayrıca, zaten bir yaralanma geçirdiyseniz, bu forma girmenize de yardımcı olacaktır. Yaralanmalar belirli yapıları etkileyebilir.
Propriyosepsiyon Üzerinde Nasıl Çalışılır
Bu beceri üzerinde çalışmak için klasik egzersizler bir Bosu topu ile yapılır. Bu ürün sert, düz, yarı kauçuk bir küredir. Daha önce spor salonuna gittiyseniz ya da fizik tedaviye katıldıysanız, bunu kesinlikle tanırsınız.
Amaç, gözleriniz bir şekilde açık durmaktır. Ardından, gözleriniz kapalı durun, sonra tek ayak üzerinde, gözleriniz açık durun. Son olarak, gözleriniz kapalı olarak tek ayak üzerinde durmak isteyeceksiniz. Bu, dengenizi geliştirmek için klasik bir rutindir.
Ayrıca, bu top üzerinde yapılacak herhangi bir egzersiz bu konuda size yardımcı olacaktır. Örneğin, şınav çekebilir, squat yapabilir ya da zıplayabilir, ve duvardan bir topu sektirip yakalayabilirsiniz. Yapabileceğiniz çok şey var!
Bununla birlikte, propriyosepsiyon üzerinde çalışmak için bu toplardan birine sahip olmanıza gerek yoktur. Bir minder ya da bir topun üzerine koyduğunuz bir yastık gibi şeyler kullanabilir ya da sadece tek ayak üzerinde egzersiz yapabilirsiniz.
Son olarak, gözleriniz açık ya da kapalı şekilde bu egzersizleri yaparken birinden dengenizi bozmasını isteyebilirsiniz.
- Guzmán-Muñoz Eduardo, Valdés-Badilla Pablo, Concha-Cisternas Yeny, Méndez-Rebolledo Guillermo, Sazo-Rodríguez Sergio. Influencia del estado nutricional sobre el equilibrio postural en niños: un estudio piloto. Rev Esp Nutr Hum Diet [Internet]. 2017 Mar [citado 2019 Nov 18] ; 21( 1 ): 49-54.
- Silva P.C.R., Oliveira V.H. de, Neto E.C.A., Azevedo K.P.M., Rebouças G.M., Knackfuss M.I.. Impacto do agachamento em superfície estável e instável sobre o equilíbrio estático e dinâmico de idosos. Rev Andal Med Deporte [Internet]. 2017 [citado 2019 Nov 18] ; 10( 4 ): 176-180.
- Guimaraes-Ribeiro D., Hernández-Suárez M., Rodríguez-Ruiz D., García-Manso J.M. Efecto del entrenamiento sistemático de gimnasia rítmica sobre el control postural de niñas adolescentes. Rev. Andal. Med. Deporte [Internet]. 2015 Jun [citado 2019 Nov 18] ; 8( 2 ): 54-60.